Με θέα την Αιτωλοακαρνανία από τις Αλυκές του Αλέξανδρου |
Από τις αλυκές του Αλεξάνδρου, στη Λευκάδα, η ορατότητα προς τα παράλια της Αιτωλοακαρνανίας είναι καταπληκτική. Έχεις την αίσθηση πως με μια δρασκελιά περνάς απέναντι, και η αίσθηση αυτή ενισχύετε από τις αφηγήσεις των γηραιότερων για παιδικούς κολυμβητικούς αγώνες μέχρι την απέναντι όχθη.
Αλυκές του Μεγάλου Αλεξάνδρου - Λευκάδα |
Περπατώντας λοιπόν σε αυτή τη λωρίδα γης, έχουμε στα δεξιά μας την Αιτωλοακαρνανία, και στα αριστερά μας τη Λευκάδα. Αφήνουμε πίσω μας το χωριό Λυγιά, και στα δεξιά μας είναι το χωριό Καρυώτες - αλλά τώρα πια την παράσταση κλέβουν οι ίδιες οι Αλυκές και η ιστορία τους!
Οι αλυκές έγιναν με σκοπό την εξασφάλιση καλής και μεγάλης ποσότητας αλατιού, και αυτό εξασφαλίζεται από τη γεωγραφική τους θέση: βρίσκονται σε παράκτια περιοχή, προφυλαγμένη από μεγάλα κύματα και από υγρούς νότιους ανέμους, ενώ ταυτόχρονα δεν σκιάζονται από μεγάλους ορεινούς όγκους και βρίσκονται σε περιοχή ξηρή κατά το θέρος.
Αλυκές Λευκάδας |
Το έδαφος στις αλυκές είναι βαρύ - αργιλώδες, σχηματισμένο από τις προσχώσεις των χειμάρων, και παρεμποδίζει την απορρόφηση του νερου από τον πυθμένα των τηγανιών.
Μεταξύ των τηγανιών έμπαιναν καλάθια ή κασόνια γεμάτα χώμα και πέτρες, και στηρίζονταν σε πασσάλους από σχίνα και πουρνάρια στον πυθμένα της λιμνοθάλασσας - και έτσι γινόταν ο διαχωρισμός τους. Τα τηγάνια επικοινωνούσαν με θυρίδες ελεγχόμενης ροής.
Ετσι, το θαλασσινό νερό (που περιέχει 3% αλάτι) έμπαινε από τις θυρίδες στις δεξαμενές και με εξάτμιση, έφτανε η περιεκτικότητα του νερού σε αλάτι το 25%.
Αλυκές Λευκάδος - 2013 |
Από τις δεκαμενές αυτές, με χρήση ειδικών φτυαριών το αλατόνερο
συγκεντρωνόταν στα αλοπήγια και παρέμενε εκεί ως την πλήρη
εξάτμιση του νερού, με αποτελεσμα να σχηματίζεται ένα στρώμα αλατιού γύρω στα 5-6 εκατοστά. Στη συνέχεια, με ειδικές τζουγκράνες (με μικρά δόντιαώστε να μην αναμιγνύεται το αλάτι με το χώμα) το
αλάτι μαζευόταν σε σωρούς.
Αλυκές Λευκάδος - 2013 |
Με ξύλινα καρότσια και
με ζεμπίλια το αλάτι συγκεντρωνόταν στη συνέχεια στο σταθερό έδαφος των
αλυκών και κεραμωνόταν (δηλαδή ο σωρός αποκτούσε σχήμα κώνου, σαν βουναλάκι και για την προστασία από τη βροχή τον κάλυπταν με από κεραμίδια - οπότε γίνονταν κάτι παρόμοιο με στέγη τετράριχτη στέγη).
Η τεχνική αυτή παραγωγής αλατιού εφαρμοζόταν μέχρι πρόσφατα, αν σκεφτεί κανείς πως ακόμα συναντάς ανθρώπους που δούλεψαν στις αλυκές και θυμούνται τα δύσκολα χρόνια της δουλειάς αυτής.... Επρόκειτο για δουλειά που γίνονταν από αγρότες και αγρότισσες κατά τους θερινούς μήνες, για ελάχιστα χρήματα. Οι άνθρωποι αυτοί ακόμα μιλούν (ή και δεν θέλουν πια να θυμούνται) το πόσο υπέφεραν από τη ζέστη, ενώ η επαφή
με το αλάτι έσκαβε τα πρόσωπα, τα χέρια και τα πόδια τους....
Αλυκές Λευκάδος - 2013 |
Η αλυκές δημιουργήθηκαν τον 17ο αιώνα και η λειτουργία των νέων αλυκών διακόπηκε το 1988. Σήμερα ο χώρος προστατεύεται από το NATURA 2000 έχει προταθεί για να στεγάσει μονάδα ιχθυοκαλλιέργειας. Οι αλυκές έχουν χαρακτηριστεί από το Υπουργείο Πολιτισμού ως διατηρητέο μνημείο.
Αλυκές Αλεξανδρου - Λευκάδα 2013 |
Οι αλυκές αποτελούν ένα δημιούργημα ανθρώπινης ενέργειας και φυσικής κατασκευής, και πραγματικά αξίζει τον κόπο μια βόλτα σε αυτές.
Αλυκές Αλεξανδρου - Λευκάδα 2013 |
Σήμερα στις αλυκές μπορεί να πάει κανείς για περπάτημα, νωρίς το πρωί ή αργά το απόγευμα - μην αψηφάτε τον ήλιο και η ζέστη (του καλοκαιρινούς μήνες κυρίως). Όταν πια μπείτε στην έκταση των αλυκών, θα έχετε δεξιά κι αριστερά σας θάλασσα και λιμνοθάλασσα, και πολύ χαμηλή βλάστηση. Μην υπολογίσετε σε σκιές δέντρων και κιόσκια - δεν υπάρχουν.
Αλυκές Αλέξανδρου - Λευκάδα 2013 |
Εγώ το προτιμώ απόγευμα: ξεκινάμε γύρω στις 8 για περπάτημα, και με χαλαρό βηματισμό θέλουμε περίπου μία ώρα (πήγαινε - έλα), οπότε - όπως βλέπετε και στις φωτογραφίες, η επιστροφή είναι ελαφρώς... σκοτεινή και πανέμορφη!
Ηλιοβασίλεμα στις Αλυκές Λευκάδας |
Η ησυχία του τόπου είναι μαγική: ακούγονται μόνο γλάροι (αυτή την περίοδο τουλάχιστον) και καμιά φορά κανένας παφλασμός στη θάλασσα από κάποιο ψαράκι που πετάγεται και ρίχνει μια ματιά στα πλάσματα της στεριάς!
... κι από τους δρόμους του αλατιού που ξεκίνησε η χθεσινή μας βόλτα....
... στα μονοπάτια του φεγγαριού τελείωσε....
παραμονές της Αυγουστιάτικης πανσελήνου εχθές - και το φεγγάρι ήταν μαγευτικό!
Αν σας φέρει ο δρόμο σας στο νησί μας - μην ξεχάσετε να κάνετε μια βόλτα στις αλυκές - είναι πραγματικά πανέμορφες!